Çorum’da ortaya çıkan ve Türkiye genelinde de yaşanan skandalla ilgili yeni detaylar ortaya çıkıyor. Konuyla ilgili Çorum Valiliği, Çorum Belediyesi ve Çorum Cumhuriyet Başsavcılığı soruşturmalarını sürdürürken, hileyi yaptığı iddia edilen bir mühendis tutuklanarak cezaevine gönderilmişti.
Yaşanan bu sürecin ardından bina projelerinde yapılan hilenin nasıl gerçekleştirildiği merak konusu oldu.
Youtube üzerinden yayın yapan bir inşaat mühendisi, akıllardaki soru işaretlerini giderdi. Ahmet Çelikkollu’nun verdiği bilgilere göre Çorum’daki bazı binaların deprem kuvveti hesaplamalarında, Türkiye Deprem Tehlike Haritalarından elde edilen gerçek değerler yerine daha düşük değerler kullanıldı. Bu durum, binalarda kullanılması gereken demir ve beton miktarının azalmasına, dolayısıyla binaların zayıflamasına yol açtı.
Çelikkollu, Çorum'da 3-4 katlı olduğunu varsaydığı bir bina örneği üzerinden hilenin nasıl yapıldığını anlattı. Normalde, binanın bulunduğu konum ve zemin özelliklerine göre belirlenen deprem tehlike haritası değerleri (SS, S1, SDS gibi) kullanılarak hesaplama yapılması gerekiyor. Ancak, iddiaya göre bu örnek binada, daha düşük ivme değerleri (0.82 yerine daha düşük bir değer) kullanılarak binanın maruz kalacağı deprem kuvveti azaltıldı.
Sonuç: Daha Zayıf Binalar!
Hesaplamalardaki bu manipülasyon, binanın deprem anında göstereceği dayanıklılığı ciddi şekilde düşürüyor. Çelikkollu, örnek binanın normalde 826 tonluk bir deprem kuvvetine dayanması gerekirken, hileli hesaplamalarla bu değerin daha düşük çıktığını ve dolayısıyla binanın daha zayıf inşa edildiğini belirtti.
Yazılımın Rolü
İncelemede, ideCAD isimli yapı tasarım yazılımının da bu tür hilelere olanak sağladığı iddia edildi. Çelikkollu, yazılımda deprem hesaplamaları için gerekli olan verilerin doğru girilmemesi durumunda, hatalı sonuçlar elde edilebileceğini vurguladı.
Çorum gibi deprem bölgesinde yer alan bir şehirde binaların deprem hesaplamalarında yapılan bu tür hileler büyük bir tehlike arz ediyor.