İnternette Unutulma Hakkı Sevgili okurlar; günümüz insanın en derin arzusu: Sonsuzluk, sonsuz olmak… Ancak sonsuza dek var olmamızın bir yolu yok ve bu nedenle de iz bırakmak, kalıcı olmak mücadelesiyle ömürlerimizi tüketiyoruz. Yazarak, çizerek, belki hayatlara dokunarak veya çocuk sahibi olarak var olduğumuza dair bir delil bırakmaya çalışıyoruz geride. Peki ya sessiz sedasız yaşamak istersek? Yalnızca yaşamdan doyasıya faydalanarak, kimseden bir şey beklemeden, hatırlanmak arzusunda olmayarak faydalı olmak istesek? Örneğin hataların unutulacağını bilmenin yarattığı rahatlıkla hayallerimize giden yolda daha cesur olabilsek? En azından hatalarımızı unutabilsek? Her saniyemizin kayıt altında olduğu bu teknolojik çağda pek mümkün gelmedi mi bu senaryo? Hadi gelin sizi “teknolojik dünyada unutulma hakkınız” ile tanıştırayım bu hafta. Unutulma hakkı; üstün bir kamu yararı olmadığı sürece, dijital hafızada yer alan geçmişte yaşanılan olumsuz olayların bir süre sonra unutulmasını, başkalarının bilmesini istemediği kişisel verilerin silinmesini ve yayılmasının önlemesini isteme hakkıdır (HGK-K.2015/1679). Unutulma hakkı, internet yoluyla yapılan yayın içeriği gerçek olsa bile geçmişte yaşanan olayın kişinin tüm yaşamı üzerindeki olumsuz etkisini ortadan kaldırma, bireyin kişisel verileri üzerinde serbestçe tasarruf edebilmesini, geçmişin engeline takılmaksızın geleceğe yönelik plan yapabilmesini, kişisel verilerin kişi aleyhine kullanılmasının engellenmesini sağlamak amacıyla kabul edilmiştir. Unutulma hakkı, arama motorları (google, yandex, bing vs.) tarafından yapılan indekslerin kaldırılması suretiyle de kişisel veriler, özel hayatın gizliliği vb. değerlerin korunmasını sağlar. Arama motorlarında içeriği silme (yok etme), anonim hâle getirme ve indeksten çıkarma gibi işlemlerle unutulma hakkı kapsamında kişinin maddi ve manevi varlığını koruma hakkı temin edilmektedir. 1. Görevli Mahkeme: Unutulma hakkı nedeniyle internetten içeriğin çıkarılması veya erişimin engellenmesi kararını vermeye görevli mahkeme, Sulh Ceza Hakimliği’dir (5651 sayılı kanun m.9/1). 2. Yetkili Mahkeme: Unutulma hakkı nedeniyle içeriğin çıkarılması ve erişimin engellenmesi kararı vermeye yetkili Sulh Ceza Hakimlikleri şunlardır: İnternet sitesinin Türkiye’de bilinen bir merkez adresi varsa, bu adresteki Sulh Ceza Hakimliği içeriğin çıkarılması veya erişimin engellenmesi kararı vermeye yetkilidir. Mağdurun yerleşim yeri ve oturduğu yer Sulh Ceza Hakimliği de içeriğin çıkarılması veya erişimin engellenmesi kararı vermeye yetkilidir (5271 sayılı CMK m.12/5). Unutulma hakkı, kişinin şeref ve itibarını korumayı amaçladığından Anayasa’nın 17. maddesinde “herkes, yaşama, maddi ve manevi varlığını koruma ve geliştirme hakkına sahiptir.” hükmüyle koruma altına alınmıştır. Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi (AİHM) Unutulma hakkı bağlamından yapılan bireysel başvuruları Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi’nin (AİHS) “özel ve aile yaşamına, konuta ve haberleşmeye saygı hakkı” kenar başlıklı 8. maddesi kapsamında değerlendirerek karara bağlamaktadır. Özetle, Anayasa Mahkemesi’ne bireysel başvuru yapıldığında Anayasa’nın 17.  maddesi ve AİHS’nin 8.maddesi birlikte gerekçe olarak gösterilmelidir. Geçmişteki hatalar bugünün prangası olmamalıdır. Kişi geçmişinin gölgesinde yaşamamalıdır. Mahremiyet korunmalıdır. İnsanlar yanlışları ile hatırlanmak istemezler, unutulma hakkı da internet dünyasında bu imkanı sunuyor. Her birinize keşkelerden olabildiğince uzak ve iyikilerle dolu güzel bir yaşam diliyorum. Kaynak: barandogan.av.tr