HATIRALARLA TÜRK MUSİKİSİ 25 BENLİ HASAN AĞA 1607 yılında Edirne’ de doğar. Daha sonra ailesiyle birlikte İstanbul’a gider. 18 yaşında Enderun’a alınır. Sarayda o sıralarda çocuk yaşta olan IV. Murat’ın teveccühünü kazanır. Padişaha tanbura çalar ve Rumeli Türküleri okur. Bu arada Enderun’da tanbur çalmasını öğrenir. Bir müddet sonra sarayda musahib-işehri yâriler arasına girer. IV. Murat’ın vefatı ile (1640) saraydan isteği üzerine belirli bir maaş ile “Çırağ edilir. “ Hasan Ağa sesinin güzelliği sayesinde ve bestelediği eserlerle devrinin önde gelen musikişinasları arasına girer. Babasından tanbura çalmayı öğrenerek başladığı kaydediliyor. Enderun’da tanbur çalmasını iyice geliştirerek, tanbur ustası olarak şöhret olur. Enderun fasıllara tanburu ve sesiyle kayılır. Ancak musikide asıl şöhretini bestelediği saz eserlerinde ortaya koyar. Zamanımıza ulaşan 13 peşrev ve saz semaisinin arasında bilhassa 2 adet Rast makamında Peşrevi ve aynı makamda Saz semaisi ile Pençgah Makamındaki Peşrevi Türk Müziğinin en seçkin eserlerindendir. Sözü sohbeti yerinde güzel yüzlü bir kimse olan Hasan Ağa 1662 yılında 55 yaşında İstanbul ’da vefat eder. HAFIZ POST İstanbul Üsküdar da (1620-1630) tarihleri arasında doğduğu tahmin ediliyor. Tanburi hanende Mehmet Çelebi, her gittiği yere koltuğunun altında post ile gittiği için Hafız Post olarak tanınır. Babası Kâmil-i devran bir imamdır. 15 yaşında hıfzını tamamlar. Yine bu çağlarda musiki öğrenimine başlar. Kendini yetiştirerek zamanla devrinin en önemli musikişinasları arasında yer alır. IV. Mehmet döneminin bu büyük ustası ve klasik musikimizin en dikkate değer siması, musiki geleneğimizi büyük bir başarı ile Itri’ye ulaştırır.Sarayda yapılan fasıllara sazı ve sesiyle katılır. Ve bütün çağdaşları gibi Selim Giray Han’dan yardım ve ilgi görür.Bu sanat sever devlet adamının terkip ettiği edebiyat ve musiki meclisine katılır. Ve sanatkâr kişiliğinin gelişmesini sağlar. Aynı zamanda divan şairi, Naili’nin himayesinde yetişir. Ondan edebi ilimleri öğrenir. Musikide önemli ölçüde Kasımpaşalı Koca Osman Efendi’den faydalanır. Bestelerinde kendilerine has bir üslup geliştirdiği gibi bilhassa güfte seçimindeki titizliği onun bir edebiyat kültürü aldığını, divan edebiyatı yanında tasavvuf edebiyatı ve halk edebiyatına da vakıf olduğunu göstermektedir. Hafız Post, bir de güfte mecmuası kaleme alır. Bu eserin bir nüshasının Topkapı Sarayı Müzesi Kütüphanesi Revan Köşkü arasında olduğunu Yılmaz Öztuna kitabında ( Syf-319) not düşmektedir. Ömrünün son zamanlarında divan hocaları zümresine katılır. Daha sonda birun (harici) kâğıt eminliğine getirilir. Türk güzelsanatlarının önemli bir kolu olan hat sanatına da merak salar. Çağının değerli hattatı Tophaneli Mehmet Efendi’den taliyk , sülüs, nesih türü yazı meşk ederek “icazet” alır. Kaynaklarda, beste, semai, kar, şarkı, türkü, ilahi,teşvih ve durak gibi dini ve dindışı musikinin birçok formunda 1000’den fazla eser verdiği belirtilen HafızPost’un zamanımıza ulaşan 17 adet eseri eserlerindeki canlılık ve hareketlilik ilk planda dikkati çeker. 1694 yılında vefat eder. Karacaahmet Mezarlığı’nda divan şairi Nabi’nin mezarının yanıbaşına defnedilir. Klasik Türk Müziği repertuarımızın en güzel örneklerinden olan bu eserler onun bestekarlıktaki maharet ve incelik duygusunun en parlak delilidir.Bu eserlerden; Rast makamındakiNakıiş Yürük Semai- Güfte: Veysi Biz alude-i sagar-ı badeyiz (yar) Anın çün leb-i yâre dildadeyiz (yar) Acep derdimiz var sorarsa bizi (yar) Rakip ile her dem müdaradayız (yar) Terennüm Rast Makamındaki Yürük Semai: Gelse o şuh meclise naz-ü tegafül eylese Reng-i hicab-i gülşen-i meclisi gül gül eylese Uşşak Makamında Zencir usulünde beste: Bahar geldi dahi sevr-i gülşen eylemedik Hisar Makamında Devr-İ Kebir usulünde Beste; Meh-i nev gibi bir kaş-ı keman mihr-i münirim yar Neva Makamında A.Sakilusulünde Beste; Dil verdim ol periye nihan gördüğüm gün Devamı var… Kaynak: Dr. M. Nazmi Özalp- Türk Musikisi Tarihi 1. Cilt ( TRT Syf-149) Nuri Özcan İslam Ansiklopedisi – 15. Cilt Syf. 100 Yılmaz Öztuna – Büyük Türk Musikisi Ansiklopedisi (1. Cilt Syf-319) Tarik Kip- Türk Sanat MüziğiSözlüEseler Repertuarı Sadun Aksüt- Türk Müziği Güfteler Hazinesi